Rubikova kocka – „Vizuelni trag pokreta“ – Faza II

Metoda istraživanja podeljena je u tri dela koja objašnjavaju proces nastanka i formiranja slobodne forme.

• Prvi deo se fokusira na definisanje pravaca kretanja, sa ciljem upoznavanja mogućih pravaca kretanja koji oblikuju formu.
• Drugi deo ispituje smer rotacije, čime se razume dinamička struktura formiranja oblika i njegova prostorna logika.
• Treći deo se odnosi na sistem boja, koji prati pokret i ima za cilj da doprinese jasnoći forme i olakša njeno razumevanje.

1. Deo – Pravac kretanja

Osnovnih pravaci kretanja koji čine polaznu tačku u procesu su – up, down, left, right, front i back, to jest gore, dole, levo, desno, napred i nazad. Pravci kretanja posmatraju se kao osnovni gradivni elementi pokreta, koji omogućavaju postavljanje temelja za dalje faze istraživanja.

Proces istraživanja započinje iz jedne početne tačke, iz koje se razvija kompletna struktura slobodne forme. U toj tački definiše se i ravan koja kroz nju prolazi i postaje osnovni referentni element za dalje transformacije.

Kretanje tačke u prostoru odvija se prema zadatim pravcima kretanja kocke. Na osnovu izabranog poteza formira se kriva linija koja uvek počinje iz početne tačke i prati smer pokreta.

Važno je naglasiti da se pomeranje tačke uvek odvija u pravcu normale na ravan, a tek zatim prema instrukciji koja definiše smer kretanja. Na taj način svaka nova pozicija tačke ostaje u prostornoj vezi sa prethodnim korakom.

Nakon svakog poteza, ravan se rotira u odnosu na prethodni položaj, i to u skladu sa instrukcijom koja definiše sledeći pravac kretanja. Proces se potom ponavlja – iz nove ravni ponovo se formira kriva koja polazi iz prethodne tačke, čime se gradi kontinuirani niz poteza koji zajedno čine osnovu za nastanak slobodne forme.

1.1 Ograničenje ispitivanja

Tokom ispitivanja pravaca kretanja uočeno je ograničenje u funkcionisanju pokreta „back“.

Naime, kada program dobije instrukciju da se tačka pomeri unazad, dolazi do povratka u prethodnu poziciju, čime se prekida kontinuitet formiranja linije i gubi logika sekvencijalnog kretanja.

Za razliku od pokreta left, right, up i down, koji omogućavaju neprekidno napredovanje u prostoru, potez back vraća proces unazad i onemogućava nastavak razvoja forme istim principom.

Takodje, kod pokreta „front“ je uočen sličan problem. Dolazi opet do rotacije u tački , što kod slobodne forme dovodi do naglog prekida i tu nastaje greška.

Zbog toga je u okviru ove faze istraživanja uvedeno ograničenje da se pravci back i front ne koriste kao opcija kretanja, čime je obezbeđena čitljivost procesa generisanja forme.

1.2 Formiranje površine

Nakon što se definiše niz krivih koje predstavljaju pravce kretanja, pristupa se formiranju površine koja ih povezuje. Površina se generiše korišćenjem Loft komande u programu Grasshopper, kojom se više sukcesivno formiranih krivih spaja u jedinstvenu geometrijsku celinu.

Na taj način se dobija kontinuirana površina koja vizuelno prati sekvencu poteza i istovremeno zadržava informaciju o njihovom prostornom toku. Površina postaje materijalizovani trag kretanja tačke kroz prostor – svojevrsna putanja koja prevodi algoritamski proces u trodimenzionalni, vizuelno čitljiv oblik.

2. Deo – Smer rotacije

Smer rotacije prati formu i određuje način na koji se ravan orijentiše u prostoru. Rotacija se definiše kroz dve osnovne mogućnosti:
clockwise (u smeru kazaljke na satu) i counterclockwise (suprotno od smera kazaljke na satu).

Svaka rotacija se odnosi na ravan definisanu u prethodnom potezu, pa se njen novi položaj uvek računa relativno u odnosu na prethodnu orijentaciju. Na taj način, svaka naredna rotacija uvodi dodatnu promenu u prostorni karakter forme, čime se gradi složenija struktura.

Smer rotacije ima važnu ulogu u određivanju dinamike i ritma kretanja, jer utiče na to kako se formirane krive međusobno povezuju i grade prostornu mrežu. Kombinovanjem rotacija u različitim smerovima nastaje varijabilan i ritmičan sistem koji doprinosi raznolikosti i izražajnosti slobodne forme.

3. Deo – Sistem boja

Treći deo istraživanja bavi se kolorizacijom, odnosno načinom na koji se boje koriste da vizuelno prate i potvrđuju svaki potez u procesu formiranja slobodne forme.
Od svakog izvedenog poteza formira se površina podeljena na devet segmenata, pri čemu svaki segment predstavlja jednu boju koja se u datom trenutku nalazi ispred korisnika.

Ključno je da korisnik tokom procesa uvek drži belu boju u centru, koja ostaje fiksna referentna tačka i ne sme da se rotira. Na taj način obezbeđuje se stabilnost orijentacije i jasnoća u praćenju poteza.

Ovaj princip omogućava da korisnik tokom svakog novog poteza vizuelno proveri tačnost prethodnog, jer se nakon svakog pokreta boje menjaju upravo onim redosledom koji odgovara sledećem potezu u formiranju slobodne forme.
Na taj način kolorizacija ne služi samo estetskoj diferencijaciji, već postaje alat za proveru ispravnosti i kontinuiteta procesa, doprinoseći jasnoći i čitljivosti formiranja završne kompozicije.

Zaključak faze II

Metoda istraživanja definisana u ovoj fazi omogućila je uspostavljanje jasnog sistema prevođenja algoritma Rubikove kocke u prostorne, geometrijske forme. Kroz proučavanje pravaca kretanja, smera rotacije i sistema boja, postavljen je temelj za razumevanje kako se sekvenca poteza može vizuelno i prostorno artikulisati.

U narednoj, fazi III, ovaj metod biće primenjen na duže i složenije algoritme, kako bi se ispitalo da li tako formirana struktura ostaje čitljiva i razumljiva drugim korisnicima. Cilj je da se utvrdi da li vizuelni sistem zaista funkcioniše kao „jezik poteza“ – to jest da li posmatrač, na osnovu forme, može prepoznati i rekonstruisati tok algoritma.